Đã từng trải qua những biến động tâm lý không lường trước? Đó là điều mà không ít người gặp phải trong cuộc sống hằng ngày. Những cung bậc tâm trạng thất thường không chỉ làm ảnh hưởng đến năng suất làm việc mà còn gây chệch hướng trong mối quan hệ và chất lượng cuộc sống. Bài viết này NIHA Pharma cùng bạn đi tìm hiểu nguyên nhân và đưa ra những gợi ý tích cực giúp bạn thay đổi.
Tâm trạng “biến động” không dựa vào một nguyên nhân cụ thể, mà có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố khác nhau. Bất kỳ ai cũng có thể gặp phải những thay đổi này. Quan trọng nhất là, chúng ta cần nhận ra và chấp nhận sự thật rằng tâm trạng lên xuống thất thường là một phần tự nhiên của cuộc sống. Không phải lúc nào chúng ta cũng có thể kiểm soát được chúng, nhưng điều quan trọng là chúng ta có thể học cách đối phó và quản lý một cách linh hoạt.
Tâm trạng thay đổi thất thường là như thế nào?
Những biến đổi cảm xúc không dừng lại, chúng đổi thay suốt ngày như những vòng quay không ngừng. Vậy liệu điều này có phải là điều bình thường? Câu trả lời không phải lúc nào cũng đơn giản, nhưng có thể là “có”!, miễn là chúng không tạo ra ảnh hưởng tiêu cực đối với cuộc sống hàng ngày của bạn và những người xung quanh.
Có nhiều yếu tố góp phần làm tâm trạng thay đổi, như nhịp sinh học của cơ thể. Đa số mọi người thường tận hưởng sức khỏe và năng lượng vào buổi trưa, nhưng khi đến buổi chiều hoặc tối, họ có thể cảm thấy mệt mỏi và uể oải.
Sự thay đổi trong tâm trạng cũng có thể là dấu hiệu của các rối loạn tâm lý hoặc chỉ ra vấn đề bên trong cơ thể. Những biến đổi tâm trạng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến cuộc sống và hoạt động hàng ngày cần được can thiệp và điều trị bởi các chuyên gia. Thay đổi lối sống cũng có thể hỗ trợ đáng kể. Tuy nhiên, việc quan trọng nhất là phải xác định nguyên nhân gốc rễ của vấn đề này.
Các nguyên nhân gây biến đổi tâm trạng lên xuống
- Áp lực và lo lắng
Cuộc sống phức tạp, đầy khó khăn và bất ngờ có thể làm biến đổi tâm trạng của bạn. Đối với những người nhạy cảm, các tình huống này thường gây ra biến đổi cảm xúc mạnh mẽ hơn.
- Rối loạn lo âu tổng quát (GAD)
Đây là khi lo âu kéo dài ít nhất 6 tháng, thường kèm theo các triệu chứng như thiếu ngủ và căng thẳng vô lý.
- Rối loạn cảm xúc kép
Biến đổi tâm trạng mạnh mẽ và kéo dài hơn bình thường, từ trạng thái phấn khởi tới trầm cảm, thường đi kèm với hành vi không kiểm soát như nói nhiều, mất ngủ.
- Trầm cảm
Tâm trạng thường xuống dốc, nhưng có thể tạm thời cải thiện. Nếu bạn cảm thấy buồn chán, mệt mỏi kéo dài hơn 2 tuần, hãy tìm sự khám phá và tư vấn y tế.
- Rối loạn nhân cách ranh giới (BPD)
Biến đổi cảm xúc đột ngột từ lo lắng sang tức giận, không cực đoan như rối loạn cảm xúc kép. Những người này thường khó đối phó với căng thẳng và có thể tự tổn thương.
Làm sao có thể khắc phục tâm trạng thất thường?
Nếu tâm trạng thất thường làm ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày, hãy đến bác sĩ để có chẩn đoán chính xác. Thỉnh thoảng, những thay đổi nhỏ cũng có thể là chìa khóa. Đi dạo, đạp xe, hoặc nghe nhạc – những thói quen nhỏ này có thể giúp giảm căng thẳng và cải thiện giấc ngủ.
Giảm caffeine cũng có thể giúp hạn chế lo lắng. Trị liệu tâm lý đóng vai trò quan trọng, thường kết hợp với thuốc và chế độ sinh hoạt.
Tâm trạng lên xuống không phải là một vấn đề không giải quyết được. Chúng ta có thể vượt qua qua việc chăm sóc bản thân, quản lý stress và tìm sự hỗ trợ từ người thân cũng như chuyên gia tâm lý.