HƯỚNG DẪN MỚI NHẤT TỪ HOA KỲ VỀ PHÒNG NGỪA ĐỘT QUỴ

Đột quỵ không chỉ là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong mà còn là nguyên nhân chính dẫn đến tàn tật ở người trưởng thành. Theo số liệu thống kê mới nhất, mỗi năm Việt Nam có khoảng 200.000 ca đột quỵ mới, trong đó có đến 50% tử vong hoặc để lại di chứng nặng nề.

I. TỔNG QUAN VỀ BỆNH ĐỘT QUỴ

1. Đột Quỵ Là Gì?
Đột quỵ (tai biến mạch máu não) là tình trạng não bộ bị tổn thương đột ngột do mạch máu não bị tắc nghẽn (đột quỵ thiếu máu cục bộ) hoặc vỡ (đột quỵ xuất huyết não). Khi xảy ra, các tế bào não không được cung cấp đủ oxy và chất dinh dưỡng, dẫn đến hoại tử và tổn thương não không hồi phục.

2. Các Loại Đột Quỵ Chính
2.1. Đột quỵ thiếu máu cục bộ (87% các ca)
• Do cục máu đông gây tắc nghẽn mạch máu não
• Thường liên quan đến xơ vữa động mạch
• Có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả nếu phát hiện sớm

2.2. Đột quỵ xuất huyết não (13% các ca)

• Do vỡ mạch máu não
• Thường liên quan đến tăng huyết áp không kiểm soát
• Mức độ nguy hiểm cao hơn, tỷ lệ tử vong cao hơn

II. Những Điểm Mới Trong Hướng Dẫn Phòng Ngừa Đột Quỵ
1.1. Kiểm Soát Huyết Áp Chặt Chẽ Hơn

• Mục tiêu huyết áp được điều chỉnh xuống mức < 130/80 mmHg
• Khuyến nghị đo huyết áp thường xuyên tại nhà
• Tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ một cách nghiêm ngặt

1.2. Chế Độ Dinh Dưỡng Được Cập Nhật

• Áp dụng chế độ ăn DASH hoặc chế độ ăn Địa Trung Hải
• Giảm natri xuống dưới 5g/ngày
• Tăng cường thực phẩm giàu kali, magie và canxi
• Ưu tiên protein từ thực vật và cá
• Các Biện Pháp Phòng Ngừa Toàn Diện

2.1. Thay Đổi Lối Sống

• Duy trì hoạt động thể chất đều đặn (150 phút/tuần)
• Kiểm soát cân nặng, duy trì BMI < 25
• Ngưng hoàn toàn việc hút thuốc lá
• Hạn chế tối đa đồ uống có cồn

2.2. Quản Lý Các Bệnh Đi Kèm

• Kiểm soát đường huyết ở bệnh nhân đái tháo đường
• Điều trị rối loạn mỡ máu
• Theo dõi và điều trị rung nhĩ

3. Nhận Biết Dấu Hiệu Cảnh Báo Sớm
3.1. Dấu Hiệu FAST

• F (Face): Méo mặt
• A (Arm): Yếu/tê một bên tay
• S (Speech): Nói khó hoặc không rõ
• T (Time): Thời gian là vàng – gọi cấp cứu ngay

3.2. Các Dấu Hiệu Khác

• Đau đầu dữ dội đột ngột
• Chóng mặt, mất thăng bằng
• Rối loạn thị giác

4. Khuyến Nghị Theo Nhóm Đối Tượng
4.1. Nhóm Nguy Cơ Cao

• Người trên 55 tuổi
• Người có tiền sử gia đình bị đột quỵ

• Người mắc các bệnh tim mạch

• Người béo phì, tiểu đường